ၾကတၱိကာ နကၡတ္ ၏ အေတြးအၾကံ ႏွင့္ အဖြား/ စန္းယွဥ္အေဟာ
ၾကတိၱကာ နကၡတ္သည္ အေရွ႕အရပ္ကို စားေလသည္။ မီးနတ္(ေဖ်ာက္ဆိပ္ၾကယ္၊ ၾကတိုက္ၾကယ္) ဟု ေခၚပါသည္။ဇာတ္အားျဖင့္ ေစာရနကၡမ်ိဳးျဖစ္သည္။(သူခိုးႀကီးငတက္ျပား အေရးတြင္ မေကာင္းေသာနကၡတ္ဆိုးမ်ား ၃ လံုးယွဥ္က ေစာရနကၡတ္ျဖစ္သည္ ဟုဆိုသည္။) ၾကယ္စုအားျဖင့္ ၾကတၱိကာသည္ ၆ လံုး၊ တစ္ခ်ိဳ႕က်မ္းတို႔တြင္ ၇ လံုးကိုျပသည္။
ၾကတၱိကာသည္ တနဂၤေႏြ ၿဂိဳဟ္မင္းသူရိယ ပိုင္စားေသာ နကၡတ္ျဖစ္သည္။ အဂၤၿဂိဳဟ္ပိုင္ေသာ မိႆရာသီတြင္
(၁)ပါဒ္ႏွင့္ေသာၾကာၿဂိဳဟ္ပိုင္ေသာ ၿပိႆရာသီတြင္ (၃)ပါဒ္ျဖင့္ ၂ ရာသီခြလွ်က္ တည္ေသာ နကၡတ္ျဖစ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္၄င္းတို႔၏ စရိုက္သဘာ၀မ်ား ေရာပြန္းလွ်က္ ပါ၀င္ပါသည္။ ၾကတၱိကာနကၡတ္ အေရာင္ညိႈးေသာ္ယြန္းျပည္ မၿငိမ္မသက္ျဖစ္သည္။ၾကတၱိကာ၏အရွင္သခင္မွာ အဂၢနိေဒ၀ါတာေခၚ မီးနတ္ျဖစ္သည္။ လွ်ပ္စီးလက္ျခင္း၊ ေရာင္ျခည္ထိုးက်ျခင္းႏွင့္ပတ္သက္လွ်က္ ေတေဇာဓါတ္၏ တန္ခိုးဟု မွတ္ယူသည္။ တည္ထြင္မႈ၊ သရုပ္ေဖာ္ျပသည့္အမႈ၊ ေျပာဆိုေသာအမႈတို႔၌ ေရေသာက္ျမစ္မွာ ေတေဇာမီးဓါတ္သည္ အခရာျဖစ္ပါသည္။ ဦးစီးဓါတ္၊ အိမ္ေထာင္စု၏ အရွင္ေဒ၀တာ၊ေဆြမ်ိဳး သားခ်င္းတုိ႔၏ ေသြးေသာက္အရာေပးပါသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ၾကတၱိကာသည္
ကိုးကြယ္သူတို႔ျဖစ္ေစလိုေသာအေျပာင္းအလဲမ်ားကို ျဖစ္ပြားေစေသာ စြမ္းအားရွိသည္။ ဒုစရိုက္မ်ားကို သုစရိုက္အမွန္မ်ားႏွင့္ ျပဳျပင္ျခင္း၊မစင္ၾကယ္မႈကိုပယ္ရန္ စင္ၾကယ္ေသာ စိတၱ၀ိသုဒြ့ိကိုျဖစ္ပြားေစရန္ အက်င့္သီလ၀ိသုဒြိ (ေလာကပါလတရားမ်ား)ကို ေမြးထုတ္ေပးသည္ဟု က်မ္းဂန္တို႔၌ ဖြင့္ဆိုပါသည္။ ဥဏွေတေဇာ၊ သီတေတေဇာသည္ အခရာျဖစ္သည္။ သို႔ျဖစ္၍ အာရံုမ်ား၏လႈပ္ရွားမႈမွန္သမွ် (သို႔) အာရံုကိုသိေသာစိတ္ကို ပိုင္စိုးသည္။ ၾကတၱိကာသည္ မိႆရာသီတြင္တမဂုဏ္ေဆာင္သျဖင့္ ရုပ္ပိုင္းဆိုင္ရာ၊ ရုပ္၀တၱဳဆိုင္ရာ တည္ထြင္ႏိုင္ေသာစြမ္းအားကို ကိုယ္စားျပဳသည္။
ၾကတၱိကာသည္ ၿပိႆရာသီ၌ ရာဇဂုဏ္ရသျဖင့္ နာမ္ပိုင္း၊ စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာလုပ္ငန္း၊ တည္ထြင္ႏိုင္စြမ္းသတၱိ၊ အတြင္း အဇၥ်တၱကိုကိုယ္စားျပဳသည္။ ရဲရဲေတာက္တက္ၾကြေနေသာစိတ္အာရံု၊ အစာအိမ္ေက်ညက္ေအာင္ ေခ်ဖ်က္ႏိုင္ေသာ ပါစက၀မ္းမီး၊အပူသတၱိ၊ စိတ္ကိုပူေလာင္ေစေသာမီးဓါတ္ လည္းျဖစ္ပါသည္။ ဤအခ်င္းအရာကို စဥ္းစားရာ၌ မိႆရာသီအိမ္ႏွင့္သခင္၃ဂၤါၿဂိဳဟ္၏ ထင္ရွားေသာဂုဏ္အဂၤါကိုအရည္အခ်င္းမ်ားကို အေျခခံပါသည္။
အေတြးအၾကံအားျဖင့္ -
စစ္ေသနာပတိ၊ ရင္ခြင္ပိုက္ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္သူ၊ စစ္ပြဲ၊ စစ္ထိုးျခင္း၊ စစ္တိုက္ျခင္း၊ ၿပိဳင္ဆိုင္ခုခံျခင္း၊ တြန္းလွန္ျခင္း၊သတၱိဗ်တၱိယွဥ္ျခင္း၊ ေကာလဟလသတင္း၊ ေက်ာ္ေဇာတိကၱိ၊ သားေရစကၠဴ၊ စာခ်ဳပ္စာတမ္း၊ ေတာက္ပျခင္း၊ ဓနဥစၥာသိုမွီးစုေဆာင္းျခင္း၊ တို႔ကို ကိုယ္စားျပဳပါသည္။
ကိုယ္အဂၤါအားျဖင့္ တင္ပါး၊ တင္ဆံု၊ ခါးဆစ္ တို႔ျဖစ္သည္။
ၾကတၱိကာ နကၡတ္၌
စန္းယွဥ္ေမြးဖြားလာသတို႔ကို ျခံဳငံုသံုးသပ္ေသာ္ ေက်ာ္ေဇာျခင္း၊ စိတ္ျပင္းျပျခင္း၊ အပူေဇာ္ခံျခင္းရျခင္း၊
မိစၦာအမႈျပဳတတ္ျခင္း၊ အာရံုက်က္စားျခင္း တုိ႔ျဖစ္မည္။ ယွဥ္ၿပိဳင္လုိေသာစိတ္ရွိ၏။ အႀကီးအကဲျဖစ္၏။ တည္တြင္၏။ ၾကံဆ၏။ ေလးနက္၏။ အသြင္ေျပာင္း၏။ သိုမွီးစုေဆာင္းသူျဖစ္၏။ ပရိယာယ္မ်ား၏။ ရဲရဲေတာက္၏။ သည္းခံစိတ္နည္း၏။ ေဆြမ်ိဳးသားခ်င္းမ်ားအား ကာကြယ္၏။ အငမ္းမရစားေသာက္ တတ္သည္။ သူတစ္ပါး မ်က္ႏွာႀကီးသူျဖစ္၏။ အတတ္ပညာသင္ေသာ္ တတ္လြယ္၏။
မြန္းတည့္နကၡတ္ ဖြားသေဘာ၌
၃။ ၾကတၱိကာ နကၡတ္၌ ဖြားေသာသူသည္ကား
လွပတင့္တယ္ေသာ ကိုယ္အဂၤါရွိသူျဖစ္အံ့။ အတတ္
ပညာဟူသမွ် တတ္ေျမာက္လြယ္၏။ ဆရာသမားကို
ျပစ္မွားတတ္ေသာ သေဘာရွိ၏။ ကာေမသုမိစာ စာရကံ
ထိုက္တတ္၏။
ၾကတၱိကာနကၡတ္၌ ျပဳလုပ္အပ္ေသာကိစၥရပ္မ်ားမွာ-
မီးပူေဇာ္ျခင္း ၊ ေလးျမွားလက္နက္တပ္ဆင္ျခင္း၊ ေၾကာက္မက္ဖြယ္ေကာင္းသည့္အလုပ္မ်ိဳး၊
စစ္ေျပၿငိမ္းေအာင္ေစ့စပ္ျခင္း၊ ျပင္းထန္ေသာတိုက္ခိုက္ျခင္း၊ စစ္ပြဲ၊ ေဆး၊ တီးမႈတ္ျခင္းတို႔ႏွင့္
ပတ္သက္သည့္ အလုပ္မ်ားကို ျပဳလုပ္အပ္၏။